جراحی تومور مغزی
میکروسرجری یا عمل میکروسکوپیک مغز مجموعه ای از روش‌ها را توصیف می‌کند که برای آنها جراحان از میکروسکوپ عملیاتی قوی و ابزارهای تخصصی برای عمل بر روی ساختارهای کوچک یا ظریف در مغز استفاده می‌کنند.
عمل جراحی تومور مغزی با توجه به اهداف زیر انجام میشود:
- برداشتن کامل (رزکسیون) تومور مغزی
- برداشتن بخشی از تومور‌ها در نزدیکی نواحی حساس مغز برای تسکین علائم و تسهیل یا افزایش اثر‌بخشی سایر درمان‌ها. فشار کمتر در داخل جمجمه که می‌تواند به معنای کاهش علائم و بهبود توانایی بدن بیمار در انجام کارهای گوناگون (برای مثال، فکر کردن، صحبت کردن یا بهتر دیدن) باشد.
- بیوپسی یک روش جراحی برای برداشتن نمونه کوچکی از تومور مغزی برای بررسی زیر میکروسکوپ است و معمولا در طول جراحی برای برداشتن تومور انجام میشود.
برای شناسایی محل دقیق تومور و برنامه ریزی برای عمل جراحی، متخصص جراحی مغز و اعصاب دکتر بهادر ملکی پورکاشان در صورت نیاز، آزمایش‌های تصویر‌برداری را تجویز می‌کند که ممکن است جزو موارد زیر باشند:
- ام آر آی، ام آر آی عملکردی و تصویر‌برداری تانسور انتشاری (Diffusion tensor imaging)
- تومورگرافی کامپیوتری (سی‌تی یا سی‌تی اسکن)
- آنژیوگرافی
دکتر متخصص جراحی مغز و اعصاب دکتر بهادر ملکی پورکاشان ممکن است برای برداشتن تومور از راه جراحی از نشانگر‌های فیدوشال برای مشخص کردن مناطق خاصی استفاده کند.
نشانگر‌های فیدوشال، برچسب‌های کوچکی هستند که شباهت به دونات‌های سفید دارند. آنها قبل از عمل توسط یکی از اعضای تیم رادیولوژی روی پوست سر چسبانده می‌شوند و اصلا درد ندارند. سی‌تی اسکن یا ام آر آی با فیدوشال، یک نقشه سه بعدی از سر ایجاد می‌کند.
انواع روش‌های جراحی تومور مغزی
کرانیوتومی
رایج‌ترین نوع جراحی برای برداشتن تومور مغزی، کرانیوتومی (Craniotomy) است. این روش شامل ایجاد یک برش در پوست سر و برداشتن یک تکه استخوان از جمجه، برای دسترسی راحت متخصص جراحی مغز و اعصاب به تومور است.
جراحی تومور مغزی با لیزر و هدایت ام آر آی
جراحی تومور مغزی با لیزر و هدایت ام آر آی، یک روش جراحی مغز و اعصاب کم تهاجمی برای تعدادی از بیماری‌ها از جمله تومورهای مغزی است. جراج در این درمان از لیزر برای هدف قرار دادن و از بین بردن تومور استفاده می‌کند.
جراحی تومور مغزی از راه بینی یا نوروآندوسکوپی
جراحی که از طریق بینی انجام شود، جراحی اندونازال (Endonasal) نامیده میشود. این روش به جراح اجازه می‌دهد تا به مناطقی از مغز دسترسی پیدا کند که در روش‌های رایج جراحی قابل دسترسی نیستند. جراح در جراحی اندونازال، تومور را بدون بریدن یا آسیب رساندن به سایر قسمت‌های جمجمه خارج می‌کند.
چه نوع تومور‌هایی با نوروآندوسکوپی درمان می‌شوند؟
بعضی از تومور‌هایی که ممکن است با نوروآندوسکوپی درمان شوند، عبارت هستند از:
- تومورهای ناحیه پینه‌آل
- تومورهای هیپوفیز
- کیست‌های شکاف راتکه (Rathke’s Cleft Cysts)
- تومورهای پایه جمجمه
- تومورهای بطنی
عمل میکروسکوپیک مغز برای چه بیمارانی انجام میشود؟
جراحی مغز و اعصاب یک رشته ی پزشکی است در رابطه با پیشگیری، تشخیص، درمان و توانبخشی اختلالاتی که بر هر بخش از دستگاه عصبی شامل مغز، نخاع، اعصاب پیرامونی و دستگاه عروق مغزی خارج از جمجمه تأثیر گذار است. میکروسرجری یا عمل میکروسکوپیک مغز مجموعه ای از روش‌ها را توصیف می‌کند که برای آنها جراحان از میکروسکوپ عملیاتی قوی و ابزارهای تخصصی برای عمل بر روی ساختارهای کوچک یا ظریف در مغز استفاده می‌کنند.
کاربرد عمل میکروسکوپیک مغز
- آکندروپلازی
- نوروم آکوستیک
- آکرومگالی
- آستروسیتوم‌های آناپلاستیک
- کیست آراکنوئید
- ناهنجاری‌های شریانی وریدی (AVM)
- آستروسیتوم‌ها
- تصلب شرایین
- آسیب شبکه بازویی
- آبسه مغزی
- تومور مغزی
- گلیوم ساقه مغز
- بیماری شریان کاروتید
- سندرم تونل کارپال
- آستروسیتوم‌های مخچه
- ایسکمیک مغزی
- شرایط مایع مغزی نخاعی
- بیماری عروق مغزی
عمل میکروسکوپیک مغز چگونه انجام میشود؟
جراح برای دیدن دقیق‌تر محل عروق و بافت‌های مغز و ستون فقرات در حین عمل از میکروسکوپ‌های تخصصی جراحی مغز و اعصاب استفاده می‌کند. این میکروسکوپ‌ها با توجه به بازوهایی که دارند این امکان را فراهم می‌کنند که در حین عمل در هر موقعیتی قرار گرفته و به دید جراح کمک کنند. حرکت بازوها و پوزیشن دهی به کمک دسته‌هایی که در کنار لنزهای میکروسکوپ است انجام میشود. وضوح و بزرگنمایی که این میکروسکوپ‌ها در ناحیه عمل ایجاد می‌کنند باعث میشود در هر اتاق عمل مغز و اعصاب مورد نیاز باشند؛ چراکه عمل بر روی مغز و اعصاب محیطی به دقت بیشتری نیاز دارد. در این روش از طریق یک کانول یا لوله‌ای که به کمک راهنمایی میکروسکوپ‌های نوری در ناحیه مورد نظر قرار داده میشود، از ابزار مورد نیاز برای انجام فرایند جراحی در آن ناحیه استفاده میشود. این تکنیک جراحی کمترین میزان جراحت و آسیب را در ازای دسترسی و فرایند راحت‌تر جراحی به همراه خواهد داشت.
